H
κρανιοεγκεφαλική κάκωση (ΚΕΚ) παρουσιάζει µια
-συνεχώς αυξανόµενη ποσοστιαία- συχνότητα εµφά-
νισης και αποτελεί ένα σηµαντικό πρόβληµα υγεί-
ας παγκοσµίως µε θνησιµότητα περίπου 15% στην
περίοδο της εφηβείας (CDC, 2014). Ετησίως, πε-
ρίπου 1,5- 2,5% των ατόµων ηλικίας έως 25 ετών παρουσι-
άζουν κρανιοεγκεφαλική κάκωση µε ιδιαίτερα αυξηµένα πο-
σοστά κατά τη διάρκεια της εφηβείας (McKinlay et al, 2008).
ΣΥΧΝΑ ΑΙΤΙΑ
είναι οι πτώσεις από ύψος, ατυχήµατα κατά τη
διάρκεια αθληµάτων που εµπεριέχουν σωµατική επαφή, ατυ-
χήµατα από οχήµατα σε πεζούς, αλλά και άλλα τροχαία ατυχή-
µατα, κυρίως µε µοτοσυκλέτες από τη µη χρήση προστατευτι-
κού κράνους (McKinlay et al, 2008).
Ο τραυµατισµός της κεφαλής µπορεί να είναι ανοικτού (διαπε-
ραστικό τραύµα) ή κλειστού τύπου (όχι διαπεραστικό τραύµα)
και τα αποτελέσµατα της κάκωσης ταξινοµούνται σε ήπια, µέ-
τρια ή σοβαρά. Η ταξινόµηση αυτή διαµορφώνεται σύµφωνα
µε κάποιες κλίµακες αξιολόγησης όπως είναι η Glasgow Coma
Scale, η οποία αξιολογεί κάποιες ανταποκρίσεις αµέσως µετά
τον τραυµατισµό, όπως φαίνεται στον πίνακα 1.
Ο ΕΓΚΑΙΡΟΣ ΕΝΤΟΠΙΣΜΟΣ
της έκτασης της βλάβης του εγκε-
φάλου είναι καθοριστικής σηµασίας, καθώς τα αποτελέσµατα
µπορεί να έχουν αντίκτυπο στη φυσιολογική ανάπτυξη του παι-
διού, µε προβλήµατα στην κινητικότητα, τις γνωστικές, αντι-
ληπτικές και κοινωνικές του δεξιότητες (Carroll et al, 2004).
Περίπου 5% - 10% των περιπτώσεων παρουσιάζουν σοβα-
ρές και µέτριες κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις οι οποίες χρήζουν
αποκατάσταση χρόνια από ιατρούς και θεραπευτές διαφόρων
ειδικοτήτων, ανάλογα µε την βλάβη. Σε τέτοιες περιπτώσεις η
λειτουργικότητα και η συµµετοχή του παιδιού στο σχολικό και
κοινωνικό περιβάλλον χρήζουν προσαρµογής, προκειµένου να
αξιοποιηθεί το µέγιστο δυναµικό του παιδιού. Από την άλλη, το
µεγαλύτερο ποσοστό των τραυµατισµών της κεφαλής, περίπου
το 80% αφορά ήπιες βλάβες ή αυτό που ονοµάζουµε «διάσει-
ση» (CDC, 2014).
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΗΠΙΑΣ ΒΛΑΒΗΣ
Μνήµη
Σκέψη
Φυσική
κατάσταση
Συναισθήµατα
Διάθεση
Ύπνος
Δυσκολία
καθαρής
σκέψης
• Πονοκέφαλοι
• Θολή όραση
Ευερέθιστος Ύπνος
περισσότερο
από το
συνηθισµένο
Αίσθηµα
επιβράδυνσης
σκέψης -
µνήµης
• Ναυτία
• Ζαλάδες
Λυπηµένος
Ύπνος
λιγότερο
από το
συνηθισµένο
Δυσκολία
συγκέντρωσης
• Ευαισθησία
στον θόρυβο
ή στο φως
• Προβλήµατα
ισορροπίας
Υπερ-
ευαίσθητος
Δυσκολία
ύπνου
Δυσκολία
ανάκλησης
νέων
πληροφοριών
• Αίσθηµα
κόπωσης,
καθόλου
ενέργεια
Νευρικός
ή Αγχώδης
Σε τέτοιες περιπτώσεις, ο χρόνος επαναφοράς συνήθως κυµαί-
νεται µεταξύ 2 εβδοµάδων έως και 3 µηνών και η αποκατάστα-
ση συνήθως είναι πλήρης. Υπάρχουν, βέβαια, αναφορές που
αναδεικνύουν κάποια παραµονή ήπιων γνωστικών δυσχερει-
ών (Carroll et al, 2004). Ένας ήπιος τραυµατισµός ωστόσο,
αποτελεί υψηλό παράγοντα κινδύνου για µια πιο µακρόχρο-
νη αποκατάσταση σε περίπτωση επανατραυµατισµού της κεφα-
λής (CDC, 2014).
Η λύση σε τέτοιες ήπιες περιπτώσεις έγκειται στην ξεκούραση
και απόσυρση από δραστηριότητες και σχολείο για κάποιο διά-
στηµα, ώστε να υπάρξει µια αυτόµατη επαναδιόρθωση του εγκε-
φάλου και σε κάποιες περιπτώσεις χρήση φαρµακευτικής αγω-
γής για κάποιο διάστηµα (CDC, 2014).
ΟΔΗΓΙΕΣ ΠΡΟΛΗΨΗΣ
1. Κατάλληλη τοποθέτηση και χρήση ζώνης στο αυτοκίνητο
2. Χρήση προστατευτικού κράνους κατά τη διάρκεια:
• Ποδηλάτου, πατίνι, επιβίβασης σε µοτοσυκλέτα
• Αθληµάτων που έχουν σωµατική επαφή, όπως boxing ή άλ-
λων αθληµάτων όπως το σκι
• Ίππευσης αλόγου
3. Χρήση κατάλληλου πατώµατος (shock- absorbing) σε χώ-
ρους αθληµάτων και άλλων δραστηριοτήτων των παιδιών.
11
ΜΑΡΤΙΟΣ ΑΠΡΙΛΙΟΣ
Κρανιοεγκεφαλική κάκωση
στην εφηβεία
ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΛΕΠΟΥΡΑ
MSC, ΦΥΣΙΚΟΘΕΡΑΠΕΥΤΡΙΑ
ΚΙΝΗΤΡΟ & ΚΙΝΗΣΗ: ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΠΑΙΔΙΟΥ
Πεντέλης 67, Μαρούσι, Τηλ: 211 4112610