25
ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ
Ποιοι πρέπει να ελέγχονται για την πιθανή
παρουσία ΑΚΑ;
Όλοι όσοι έχουν περάσει το 50ο έτος της ηλικί-
ας τους, ιδιαίτερα όσοι καπνίζουν, έχουν αρτη-
ριακή υπέρταση, περιφερική αγγειοπάθεια, στε-
φανιαία νόσο ή κληρονομικότητα.
Πώς γίνεται η διάγνωση;
Ο γιατρός μπορεί να ανακαλύψει το ανεύρυσμα
της κοιλιακής αορτής με μια απλή κλινική εξέ-
ταση. Η ψηλάφηση σφύζουσας κοιλιακής μάζας
θέτει την υπόνοια του ανευρύσματος της κοιλια-
κής αορτής. Η διάγνωση επιβεβαιώνεται εύκολα
με υπερηχογράφημα (Triplex) κοιλίας.
Η αξονική τομογραφία άνω και κάτω κοιλίας
είναι απαραίτητη στη συνέχεια για τον προσδι-
ορισμό των ανατομικών χαρακτηριστικών του
ανευρύσματος, πληροφορία χρήσιμη για τον
σχεδιασμό της επεμβατικής αντιμετώπισης.
Πρέπει να παρακολουθείται το ανεύρυσμα
αφού διαγνωσθεί;
Όταν το ανεύρυσμα είναι μικρό χρειάζεται περι-
οδικός έλεγχος της διαμέτρου του είτε με υπερη-
χογράφημα είτε με αξονική τομογραφία.
Πώς αντιμετωπίζεται το ανεύρυσμα της κοι-
λιακής αορτής;
Δεν χρειάζονται θεραπευτική αντιμετώπιση όλα
τα ανευρύσματα της κοιλιακής αορτής. Η μονα-
δική ένδειξη για θεραπεία σε έναν ασθενή με
ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής είναι να τον προ-
στατεύσουμε από ρήξη. Επομένως, ο κίνδυνος
ρήξης, ο οποίος αυξάνει με την αύξηση του με-
γέθους του ανευρύσματος, καθορίζει την ανά-
γκη για επέμβαση.
Το αν χρειάζεται ή όχι θεραπευτική αντιμετώπι-
ση θα το αποφασίσει ο αγγειοχειρουργός που εί-
ναι ο μόνος ιατρός σε θέση να προσφέρει όλους
τους τύπους θεραπείας που υπάρχουν.
Αν το ανεύρυσμά είναι μικρό (30 – 50mm), συ-
στήνεται παρακολούθηση με υπερηχογράφημα
(συνήθως ανά 6 - 12 μήνες). Τα αορτικά ανευ-
ρύσματα γενικώς μεγαλώνουν αργά. Ο μέσος
ρυθμός αύξησης εξαρτάται από το μέγεθος του
ανευρύσματος. Μεγαλύτερα ανευρύσματα αυξά-
νονται σε μέγεθος με ταχύτερο ρυθμό.
Αν το ανεύρυσμα είναι μεγάλο (>50-55mm),
είναι γενικά ασφαλέστερο να γίνει επέμβαση.
Επειδή η εγχείρηση έχει κάποιους κινδύνους,
το ακριβές μέγεθος, στο οποίο ο αγγειοχειρουρ-
γός θα συστήσει να γίνει επέμβαση εξαρτάται
από τυχόν άλλα προβλήματα που μπορεί να συ-
νυπάρχουν. Για παράδειγμα, προβλήματα από
την καρδιά, το αναπνευστικό ή τους νεφρούς,
αυξάνουν τους κινδύνους της επέμβασης. Μετά
την ανοικτή χειρουργική αντιμετώπιση, ο κίνδυ-
νος ρήξης μηδενίζεται. Ιδανικά, η σύσταση για
επέμβαση γίνεται όταν ο κίνδυνος ρήξης ξεπερ-
νά τον κίνδυνο από την εγχείρηση. Η οριστική
αντιμετώπιση του ανευρύσματος είναι μόνο χει-
ρουργική.
Υπάρχουν δυο τύποι επεμβάσεων: η ανοικτή
εγχείρηση ανευρύσματος και η τοποθέτηση
ενδoαυλικού μοσχεύματος.
Ανοιχτή χειρουργιΚή εΠεμβΑσή
Η ανοιχτή χειρουργική επέμβαση είναι η κλασ-
σική μέθοδος αντιμετώπισης του ανευρύσματος
της κοιλιακής αορτής. Στην ανοιχτή επέμβαση
διενεργείται τομή στην κοιλιακή χώρα, παρα-
σκευάζεται το ανεύρυσμα, αποκλείεται η ροή
του αίματος κάτωθεν των νεφρικών αρτηριών
και στις λαγόνιες με ειδικές αγγειολαβίδες, ανοί-
γεται ο σάκος του ανευρύσματος, αφαιρείται ο
θρόμβος που υπάρχει μέσα σε αυτόν και απο-
καθίσταται η συνέχεια του αγγείου με τη συρρα-
φή συνθετικού μοσχεύματος. Το μόσχευμα είναι
από πολύ ισχυρό συνθετικό υλικό είτε πολυεστέ-
ρας (Dacron) είτε πολυτετραφλουοραιθυλένιο
(PTFE) στο μέγεθος της φυσιολογικής αορτής.
Το μόσχευμα αυτό διαρκεί για όλη τη ζωή και εί-
ναι πάρα πολύ απίθανο να χρειαστεί να αντικα-
τασταθεί εκτός και μολυνθεί. Η επέμβαση αυτή
έχει επιτυχία στο 90 - 98% των περιπτώσεων.
Η ανοικτή επέμβαση ουσιαστικά εξαλείφει τον
κίνδυνο μελλοντικής ρήξης του ανευρύσματος.
Η κλασσική αυτή μέθοδος γίνεται υπό γενική
αναισθησία και χρειάζεται χρόνος από 2 ως 4
ώρες. Ο χρόνος νοσηλείας στο νοσοκομείο κυ-
μαίνεται από 5 ως 7 ημέρες, εάν δεν παρουσια-
στούν επιπλοκές.
ενδΑγγειΑΚή θερΑΠειΑ
Η ενδαγγειακή θεραπεία είναι μια σχετικά νέα
μέθοδος αντιμετώπισης του ανευρύσματος της
κοιλιακής αορτής. Κατά τη μέθοδο αυτή υπάρ-
χει σαφώς λιγότερη επιβάρυνση του ασθενή από
την κλασσική μέθοδο. Μόσχευμα που στηρίζεται
σε μεταλλικό σκελετό τοποθετείται μέσα στον
αυλό της κοιλιακής αορτής, χωρίς τομή στην
κοιλιακή χώρα. Η ενδαγγειακή επέμβαση μπο-
ρεί να διενεργηθεί με γενική, περιοχική ή τοπι-
κή αναισθησία. Ο ασθενής παραμένει στο νοσο-
κομείο για λίγες μέρες και μπορεί να επιστρέψει
σε μικρό χρονικό διάστημα στη φυσιολογική του
δραστηριότητα.
Δεν είναι κάθε ασθενής με ανεύρυσμα κοιλια-
κής αορτής κατάλληλος για ενδαγγειακή αντι-
μετώπιση. Θα πρέπει το ανεύρυσμα να πληροί
ορισμένα ανατομικά (μορφολογικά) χαρα-
κτηριστικά.
Σε αντίθεση με την ανοικτή (κλασσική) μέ-
θοδο, στην ενδαγγειακή αποκατάσταση θα
πρέπει ο ασθενής να παρακολουθείται συ-
χνά, για να ελέγχουμε την συμπεριφορά του
μοσχεύματος. Συνήθως, αυτό που ελέγχου-
με είναι κατά πόσο το μόσχευμα που έχου-
με τοποθετήσει σφραγίζει τα τοιχώματα της
αορτής έτσι ώστε το αίμα να διέρχεται εντός
αυτού ή έχουμε επανείσοδο του αίματος στον
σάκο του ανευρύσματος, με αποτέλεσμα την
προοδευτική αύξηση του μεγέθους του (ενδο-
διαφυγή). Η μετεγχειρητική παρακολούθηση
πρέπει να γίνεται στον 1ο, 6ο, 12ο μήνα, και
στη συνέχεια μία φορά το χρόνο.
Η μετεγχειρητική παρακολούθηση μπορεί να
περιλαμβάνει -πέραν της κλινικής εξέτασης του
ασθενούς- και εξετάσεις όπως ακτινογραφία,
υπερηχογράφημα, ή αξονική τομογραφία.
οσοΑφορΑστήνΠρολήψή
, σημαντικά θε-
ωρούνται: η αποφυγή ή διακοπή του καπνίσμα-
τος, η διατήρηση της αρτηριακής πίεσης σε φυ-
σιολογικά επίπεδα, η μείωση της χοληστερόλης
και του λίπους στη διατροφή, η διατήρηση φυ-
σιολογικού σωματικού βάρους, η άσκηση, απο-
φεύγοντας την άρση μεγάλων βαρών, η αντιμε-
τώπιση τυχόν αναπνευστικών προβλημάτων και
η τακτική ιατρική παρακολούθηση.
Όσο αφορά στην έγκαιρη διάγνωση ενός ανευ-
ρύσματος κοιλιακής αορτής σε άτομα αυξημέ-
νου κινδύνου, συνιστάται υπερηχογράφημα
κοιλίας σε άτομα ηλικίας άνω των 60 ετών
πρώην ή εν ενεργεία καπνιστές και σε άτο-
μα άνω των 40 ετών με οικογενειακό ιστο-
ρικό σε συγγενείς πρώτου βαθμού καθώς
έχει βρεθεί ότι στα άτομα αυτά τα ανευρύ-
σματα μπορεί να εμφανισθούν σε πολύ μι-
κρότερη ηλικία.
συμΠερΑσμΑτιΚΑ
, το ανεύρυσμα της
κοιλιακής αορτής είναι ένα ύπουλο νόση-
μα το οποίο αποτελεί σοβαρό κίνδυνο για τη
ζωή του ατόμου όταν μείνει αδιάγνωστο ή πα-
ραμεληθεί η θεραπεία του. Υπάρχουν στοιχεία
που τεκμηριώνουν ότι η ανίχνευση με υπερηχο-
γράφημα ενός ανευρύσματος κοιλιακής αορτής,
οδηγεί σε σημαντική μείωση της θνησιμότητας
των ασθενών, κυρίως των ανδρών.
Aπειλητικό για τη ζωή μας