Basic HTML Version
Η
κλ ι ν ι κή δερµατολογ ία
ασχολείται µε τις νόσους
που αναπτύσσονται στο µε-
γαλύτερο σε έκταση όρ-
γανο του ανθρώπινου ορ-
γανισµού, το δέρµα. Η διατροφή, τα
µικρόβια, οι µύκητες και οι ιοί στο πε-
ριβάλλον, η γενετική προδιάθεση του
κάθε ανθρώπου, το περιβάλλον στο
οποίο ζει και άλλοι ακόµα παράγοντες
συντελούν στο να κάνουν την εµφάνι-
σή τους η ακµή, το έκζεµα, η ψωρία-
ση κι άλλες δυσάρεστες δερµατολογι-
κές καταστάσεις.
ΑΚΜΗ
Σε αντίθεση µε ότι πιστεύαµε στο παρελ-
θόν, η ακµή δεν προκαλείται από κακή
διατροφή, σοκολάτες ή λιπαρές τροφές.
Υπάρχουν βέβαια αντικρουόµενες µελέ-
τες για τη διατροφή, αλλά το µόνο σί-
γουρο είναι ότι στον υπερβάλλοντα λι-
πώδη ιστό, εάν υπάρχει, τα οιστρογόνα
µετατρέπονται σε ανδρογόνα.
Η ακµή είναι η νόσος της εφηβικής ηλι-
κίας και χαρακτηρίζεται από φλεγµονή
των σµηγµατογόνων αδένων. Τα τελευ-
ταία χρόνια παρατηρείται αυξηµένη συ-
χνότητα και στους ενήλικες.
Εµφανίζεται συχνότερα στις ενήλικες
γυναίκες από ότι στους ενήλικες άνδρες,
και παρόλο που δεν σχετίζεται µε σο-
βαρά προβλήµατα και επιπλοκές, µπο-
ρεί να έχει σηµαντικές ψυχοκοινωνικές
συνέπειες στους πάσχοντες.
Το εξάνθηµα είναι πολύµορφο απο-
τελούµενο από φαγέσωρες, βλατίδες,
φλύκταινες, οζίδια, κύστεις, ουλές και
µπορεί να συνοδεύεται από σµηγµα-
τόρροια.
Η ακµή αναπτύσσεται όταν οι σµηγµα-
τογόνοι αδένες παράγουν υπερβολικό
σµήγµα, είτε λόγω κληρονοµικότητας,
είτε υπερπαραγωγής ανδρογόνων από
π.χ. πολυκυστικές ωοθήκες.
Αυτό συνδυάζεται µε την υπερπαρα-
γωγή κερατινοκυττάρων στα τοιχώµα-
τα των αδένων, τα οποία καθώς απο-
πίπτουν, φράζουν τους πόρους των
αδένων προς την επιφάνεια της επιδερ-
µίδας (µαύρα στίγµατα - ανοιχτοί φαγέ-
σωρες ή άσπρα στοιχεία - κλειστοί φα-
γέσωρες).
ΟΙ ΥΠΕΡΛΕΙΤΟΥΡΓΟΥΝΤΕΣ ΑΔΕ-
ΝΕΣ
διογκώνονται και οδηγούνται σε
φλεγµονή (κόκκινα σπυράκια - βλατί-
δες), τα τοιχώµατά τους διασπώνται
και βακτηρίδια (κυρίως το προπιονο-
βακτηρίδιο της ακµής) που βρίσκονται
στο δέρµα, αποικίζουν, εισχωρούν,
επιµολύνουν και δηµιουργούν πυώ-
δεις βλάβες (φλύκταινες). Φλεγµονώ-
δεις παράγοντες επιστρατεύονται και
µια χρονίζουσα φλεγµονώδης διαδι-
κασία επακολουθεί και εγκαθιδρύεται.
Κύστεις δηµιουργούνται όταν η διαδρο-
µή είναι βαρύτερη.
Στις ενήλικες γυναίκες, η χρήση ακα-
τάλληλων, φαγεσωρογόνων, καλλυ-
ντικών και αντιηλιακών στο δέρµα µε
προδιάθεση ακµής, η παραµέληση του
σχολαστικού ντεµακιγιάζ πριν τον ύπνο,
το σύνδροµο πολυκυστικών ωοθηκών,
η παχυσαρκία, αλλά ακόµη και το στρες
που αυξάνει τα ανδρογόνα, προκαλούν
ακµή λόγω απόφραξης των πόρων και
υπερλειτουργίας των σµηγµατογόνων
αδένων.
ΑΤΟΠΙΚΗ ΔΕΡΜΑΤΙΤΙΔΑ
Ανήκει στις ενδογενείς δερµατίτιδες και
είναι µια οξεία, υποξεία ή χρόνια κνη-
σµώδης, φλεγµονώδης δερµατοπάθεια
µε υποτροπιάζουσα πορεία, που συνή-
θως πρωτοεµφανίζεται στην παιδική
ηλικία και χαρακτηρίζεται από περιό-
δους ύφεσης και περιόδους έξαρσης.
Το µυστήριο που περιβάλλει την αιτιο-
λογία της ατοπικής δερµατίτιδας αποτε-
λεί σήµερα ένα από τα πιο σοβαρά ση-
µεία στην κατανόηση της αιτιολογίας
των δερµατοπαθειών.
Περισσότερο φαίνεται να είναι µια ανο-
σολογική ανωµαλία που προκύπτει µετά
από έκθεση του ατόµου σε αλλεργιογό-
νο (τροφές, εισπνεόµενες ουσίες) όπου
αυτό έχει ως αποτέλεσµα την µετατρο-
πή των βοηθητικών κυττάρων Τ τύπου
Ο (ΤhO) σε Th2 λεµφοκύτταρα.
Ως αποτέλεσµα τα Τh2 κύτταρα κυρι-
αρχούν στις κεντρικές ανοσολογικές
διεργασίες και µέσω του ειδικού τους
προφίλ έκκρισης κυττοκινών ωθούν τα
κύτταρα Β προς παραγωγή ειδικής για
το αλλεργιογόνο IgE.
Αυτά τα µόρια στη συνέχεια εκκρίνονται
στην κυκλοφορία και ευαισθητοποιούν
διάφορα όργανα κι αυτό οδηγεί σε το-
πικές αλλεργικές αντιδράσεις, όπως η
ατοπική δερµατίτιδα. Εντούτοις, υπάρ-
χει ένας αριθµός ασθενών (10%) που
εµφανίζουν κλινικά ατοπική δερµατίτι-
δα αλλά η παρουσία ειδικής για αλλερ-
γιογόνα IgE δεν είναι δυνατό να κατα-
δεχθεί.
ΚΑΠΟΙΟΙ ΕΡΕΥΝΗΤΕΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙ-
ΖΟΥΝ
πως η IgE δεν κατέχει κεντρι-
κό ρόλο στην ανοσοπαθογένεια της ατο-
πικής δερµατίτιδας. Μια άλλη εξήγηση
είναι η άγνοιά µας περί των αλλεργιο-
γόνων που ευθύνονται για την πάθηση
στους συγκεκριµένους ασθενείς. Τέλος,
είναι πιθανό οι ασθενείς αυτοί να µην
εµφανίζουν ατοπία αλλά να πάσχουν
από µια νόσο κλινικά παρόµοια προς
την ατοπική δερµατίτιδα.
ΕΚΛΥΤΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ
που µπο-
ρεί να οδηγήσουν στην έναρξη ή στην
έξαρση προϋπάρχουσας ατοπικής δερ-
µατίτιδας είναι οι εξής:
• ΤΡΟΦΕΣ:
Τα συνήθη τροφικά αλλερ-
γιογόνα που ενοχοποιούνται για την
ατοπική δερµατίτιδα είναι: Το γάλα,
τα ασπράδια αυγών, τα φιστίκια, οι
ξηροί καρποί, τα ψάρια, τα θαλασσι-
νά, το σιτάρι.
• ΑΕΡΟ-ΑΛΛΕΡΓΙΟΓΟΝΑ
στην ατοπία
είναι: Η σκόνη του σπιτιού, το ακάρι
σκόνης του σπιτιού, η γύρη (δένδρων,
γρασιδιού, αγριόχορτων), το χνούδι
των ζώων (γάτα, σκύλος), η µούχλα.
• ΜΙΚΡΟΒΙΑΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ:
Οι
εξωτοξίνες του χρυσίζοντα σταφυλό-
κοκκου µπορούν να δρουν ως υπερα-
ντιγόνα και να διεγείρουν την ενερ-
γοποίηση των Τ λεµφοκυττάρων
και των µακροφάγων. Στις βαρύτε-
ρες περιπτώσεις, η επιλοίµωξη από
Staphylococcus Aureus πρέπει να θε-
ωρείται δεδοµένη. Ο υποτροπιάζων
απλός έρπης δεν είναι σπάνιος και
µπορεί να πάρει τη µορφή διάσπαρ-
των φυσαλίδων, αυτή της ερπητόµορ-
φης διάταξης.
• ΨΥΧΙΚΟ ΣΤΡΕΣ:
Λόγω της νόσου ή
ανεξάρτητα αυτής αποτελεί παράγο-
ντα που συµβάλλει στις παροξύνσεις
της νόσου.
• ΣΑΠΟΥΝΙΑ, ΑΡΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΚΑΛ-
ΛΥΝΤΙΚΑ:
Τα σαπούνια, τα αρώµατα,
τα καλλυντικά αλλά ακόµα και τα πα-
ρατεταµένα ζεστά λουτρά µπορούν να
επιβαρύνουν την ατοπική δερµατίτιδα.
16
|
ΑΡΘΡΟ
Τα βασικά δερµατολογικά προ
ρΤΑΝΙΑ ΒΛΑ ΕΝΗ
ΕΡΜΑΤΟΛΟΓΟΣ