Basic HTML Version
H
πολλαπλή σκλήρυνση (ΠΣ) είναι η
πιo αντιπροσωπευτική αυτοάνοση
νόσος του κεντρικού νευρικού συ-
στήµατος, η οποία προσβάλλει κυρί-
ως νέους ανθρώπους µε επιπτώσεις
σε πολλές πτυχές του βίου τους. Τα τελευταία 25
χρόνια εφαρµόζονται θεραπείες για τον έλεγχο της
δραστηριότητας της νόσου, οι οποίες στόχο έχουν
τον έλεγχο των υποτροπών και κατ’ επέκταση της
αναπηρίας. Έχει γίνει κοινή πεποίθηση, καθώς εί-
ναι απολύτως τεκµηριωµένη γνώση, ότι η θερα-
πεία πρέπει να αρχίζει το νωρίτερο δυνατό από τη
στιγµή που επιβεβαιώνεται η διάγνωση της νόσου.
Η ίδια αρχή ισχύει και για την έγκαιρη αλλαγή της
θεραπείας, εφόσον διαπιστώνεται ότι η υφιστάµε-
νη θεραπεία δεν καλύπτει τις ανάγκες του ασθε-
νούς. Θα έχουµε τη δυνατότητα πολύ σύντοµα και
στην πατρίδα µας να επιλέγουµε µεταξύ σχεδόν 10
θεραπειών συνολικά, συµπεριλαµβανοµένων και
αυτών που από χρόνια έχουµε στη διάθεσή µας.
Ανάµεσα στις νεότερες –χρονικά- θεραπείες, που
αναµένονται σύντοµα να κυκλοφορήσουν, είναι η
τεριφλουνοµίδη, ο φουµαρικός διµεθυλεστέρας
και το µονοκλωνικό αντίσωµα αλεµτούζουµαµπ.
Πρόκειται για τρία µόρια µε διαφορετικό µηχανι-
σµό δράσεως το καθένα από αυτά.
ΤΑ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΧΡΟΝΙΑ
η εµπειρία µας έχει
αναδείξει την τεράστια σηµασία της ασφάλειας
από τη χρήση κυρίως των πιο πρόσφατα κυκλοφο-
ρούντων φαρµάκων για τον έλεγχο της πολλαπλής
σκλήρυνσης. Η εφαρµογή αυτών των θεραπειών
έδειξε ότι, η ανάγκη για αποτελεσµατικότερες θε-
ραπείες, όταν κάτι τέτοιο απαιτείται, πρέπει να
αντισταθµίζεται από την ανάγκη για ασφαλή για
την υγεία και τη ζωή του ασθενούς εφαρµογή τους
τόσο βραχυπρόθεσµα όσο και µακροπρόθεσµα.
Δεν πρέπει ποτέ να λησµονούµε ότι η πολλαπλή
σκλήρυνση είναι µία χρόνια αλλά όχι θανατηφόρα
νόσος. Συνεπώς, η χρήση φαρµάκων για τη νόσο
πρέπει να στοχεύει στη βελτίωση της ποιότητας της
ζωής των ασθενών µας, οπότε η αποτελεσµατικό-
τητα και η ασφάλεια από τη χρήση των θεραπειών
αυτών είναι δύο παράµετροι εξίσου καθοριστικές.
Από τις θεραπείες που πρόκειται να κυκλοφορή-
σουν στο άµεσο µέλλον και στη χώρα µας, ο φου-
µαρικός διµεθυλεστέρας, µια από του στόµατος
θεραπεία πρώτης γραµµής, είναι ένα καλό πα-
ράδειγµα φαρµακευτικής ουσίας, που από τη µία
διαθέτει καινοτόµο µηχανισµό δράσης µε µεγά-
λη αποτελεσµατικότητα στον έλεγχο της κλινικής
και υποκλινικής δραστηριότητας της νόσου, όπως
προκύπτει από τις πρόσφατες πολυκεντρικές κλινι-
κές µελέτες, αλλά και γνωστό προφίλ ασφάλειας.
Η ιδιαίτερη µνεία στη συγκεκριµένη ουσία στόχο
έχει να επισηµάνει το πώς ένα «παλαιό» φάρµα-
κο στην ιατρική θεραπευτική δύναται να αναδει-
χθεί ισχυρά αποτελεσµατικό ως νέο φάρµακο στην
πολλαπλή σκλήρυνση, µε την παράλληλη εµπειρία
τής από ετών ασφαλούς χρήσης του σε άλλη αυ-
τοάνοση νόσο.
ΖΟΥΜΕ ΣΕ ΜΙΑ ΕΠΟΧΗ
σηµαντικών εξελίξεων
στην έρευνα και τη θεραπευτική της πολλαπλής
σκλήρυνσης. Το γεγονός αυτό δηµιουργεί υψηλές
απαιτήσεις προς τους κλινικούς ιατρούς στο να ενη-
µερώνονται έγκαιρα και αξιόπιστα, ώστε να µην
τους «προλαβαίνουν» οι εξελίξεις. Το ερευνητι-
κό ενδιαφέρον διεθνώς για αποτελεσµατικότερες
θεραπείες για τη νόσο βαίνει αυξανόµενο καθώς
η νόσος µεν δεν ιάται, αφού η αιτιολογία της πα-
ραµένει εν πολλοίς άγνωστη, αλλά είναι δυνατόν
να ελεγχθεί η δραστηριότητά της. Υπάρχει δρόµος
µπροστά µας που πρέπει να καλύψουµε ώστε να
επιτευχθεί ο στόχος αυτός σε απόλυτο βαθµό. Κάτι
τέτοιο για την υποτροπιάζουσα µορφή της πολλα-
πλής σκλήρυνσης ίσως να µην είναι πολύ µακρυ-
νό. Παραµένει ωστόσο ένα ζητούµενο για τις προ-
οδευτικές µορφές της νόσου.
Κοινός στόχος σε όλες τις µορφές της πολλαπλής
σκλήρυνσης είναι η προστασία των νευρώνων από
την εκφύλιση. Η δυνατότητα νευροπροστασίας πα-
ραµένει η µεγάλη πρόκληση, δεκαετίες τώρα, για
τη νευρολογία και τις νευροεπιστήµες, όχι µόνο
στην πολλαπλή σκλήρυνση, αλλά και σε άλλα νευ-
ροεκφυλιστικά νοσήµατα του κεντρικού νευρικού
συστήµατος, µε φτωχά µάλλον αποτελέσµατα έως
τώρα στις περισσότερες περιπτώσεις.
Η ΠΣ, ωστόσο, είναι η πρώτη και ίσως η µόνη πε-
ρίπτωση νόσου όπου έως ένα σηµαντικό βαθµό η
νευροπροστασία δεν είναι άπιαστος στόχος. Η πα-
ρέµβασή µας µέσω του ανοσιακού συστήµατος µε
όλες τις θεραπείες που σήµερα διαθέτουµε, δίνουν
ελπίδα για την επίτευξη νευροπροστασίας. Η δυνα-
τότητα επιπλέον ορισµένων από τις θεραπείες που
χρησιµοποιούµε να ασκούν άµεση, όχι µόνο ανο-
σοδιαµεσολαβούµενη, νευροπροστασία ανοίγει τε-
ράστιες προοπτικές για να επιτευχθεί το ποθούµε-
νο. Απαραίτητη προϋπόθεση στον αγώνα αυτό δεν
είναι µόνο η χρήση νέων καινοτόµων φαρµακευ-
τικών ουσιών, αλλά η ορθή επιλογή των ασθενών
που θα τις χορηγήσουµε.
ΜΕ ΑΥΤΕΣ ΤΙΣ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ
οι ασθενείς µας
θα έχουν την ποιότητα της ζωής που τους αξίζει,
αποφεύγοντας απογοητεύσεις, είτε λόγω ενδεχό-
µενης µη ανταπόκρισής τους στη θεραπεία επειδή
δεν είχαν την ένδειξη, είτε από ανεπιθύµητες ενέρ-
γειες οι οποίες µπορεί να αποδειχθούν σοβαρές για
τους ίδιους.
Θεραπευτικές εξελίξεις
στην Πολλαπλή Σκλήρυνση
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΑ ΗΣ
ΑΝΑΠΛΗΡ ΤΗΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΑΣ ΑΠΘ
24
|