Basic HTML Version
15
ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ ΟΚΤ ΒΡΙΟΣ
H
κολπική µαρµαρυγή (ΚΜ) εί-
ναι ένας ακανόνιστος καρδιακός
ρυθµός (αρρυθµία), στον οποίο
υπάρχει απώλεια του ελέγχου
της καρδιακής συχνότητας από
τον φυσιολογικό της ρυθµιστή, που ονοµάζεται
φλεβόκοµβος. Είναι µια από τις συχνότερες αρ-
ρυθµίες και αυξάνεται µε την πρόοδο της ηλι-
κίας, σε σηµείο που υπολογίζεται ότι 8 - 10%
των ηλικιωµένων πάνω από 80 ετών πάσχει
από αυτήν.
Μπορεί να εµφανίζεται σε επεισόδια, που έχουν
άλλοτε άλλη διάρκεια και αποκαθίστανται µόνα
τους (παροξυσµική), να αποκαθίστανται µετά
από ιατρική παρέµβαση ή να είναι µόνιµη. Με-
ρικοί από τους πάσχοντες δεν αντιλαµβάνονται
καθόλου την αρρυθµία. Άλλοι έχουν αίσθηµα
ανωµαλίας του καρδιακού παλµού και άλλοι
µπορεί να αισθάνονται αδυναµία, εύκολη κό-
πωση, ζάλη, ή ακόµα και λιποθυµική τάση, δύ-
σπνοια ή πόνο στο στήθος, ιδιαίτερα αν συνυ-
πάρχουν και άλλες καρδιακές παθήσεις.
Η ΔΙΑΓΝΩΣΗ
τίθεται εύκολα µε το ηλεκτρο-
καρδιογράφηµα (ΗΚΓ). Σε περίπτωση παροξυ-
σµικής ΚΜ το ΗΚΓ µπορεί να είναι φυσιολογικό
αν γίνει εκτός του παροξυσµού και να απαιτη-
θεί η 24ωρη -ή και 48ωρη- συνεχής καταγρα-
φή µε µια συσκευή που λέγεται Holter ρυθµού.
Στα αίτια της ΚΜ περιλαµβάνονται µια πληθώ-
ρα καρδιακών παθήσεων όπως είναι οι βαλβι-
δοπάθειες, η στεφανιαία νόσος, οι µυοκαρδιο-
πάθειες αλλά και εξωκαρδιακές παθήσεις όπως
οι πνευµονοπάθειες και ο υπερθυρεοειδισµός.
Ευθύνονται επίσης καταστάσεις όπως η υπέρ-
ταση, οι διαταραχές των ηλεκτρολυτών, η αναι-
µία, ο πυρετός κ.ά. Σε ορισµένες περιπτώσεις,
παρά τον ενδελεχή έλεγχο, δεν ανευρίσκεται
υποκείµενο αίτιο.
Παρ’ όλο που δεν είναι από τις βαρύτερες αρ-
ρυθµίες, µπορεί να οδηγήσει σε σχηµατισµό
θρόµβων µέσα στην καρδιά, µε επακόλουθο
ενδεχόµενο εµβολισµό σε διάφορα όργανα µε
σηµαντικότερο τον εγκέφαλο, σε καρδιακή ανε-
πάρκεια και άλλες καρδιακές επιπλοκές.
Η ΙΑΤΡΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ
αποσκοπεί κατ’
αρχήν στην αιτιολογική διερεύνηση και στη
συνέχεια πρέπει να απαντήσει στα εξής ερω-
τήµατα:
• Αν θα επιχειρηθεί η αποκατάσταση του φυσι-
ολογικού (φλεβοκοµβικού) καρδιακού ρυθµού
µε ηλεκτρικό ρεύµα ή φάρµακα ή θα παραµεί-
νει η αρρυθµία, ρυθµίζοντας µόνο τον αριθµό
των σφύξεων (ratecontrol).
• Πόσος είναι ο κίνδυνος σχηµατισµού θρόµ-
βων από την αρρυθµία και αν θα πρέπει ο ασθε-
νής να λάβει αντιπηκτική αγωγή.
Στην απόφαση για αποκατάσταση ή µη του φλε-
βοκοµβικού ρυθµού λαµβάνονται υπ’ όψη πα-
ράγοντες όπως οι διαστάσεις των καρδιακών
κοιλοτήτων, η ύπαρξη υποκείµενης καρδιακής
νόσου, ο αριθµός και οι διάρκεια των επεισοδί-
ων που έχουν προηγηθεί και άλλοι παράγοντες.
Σε περίπτωση που επιτευχθεί η επαναφορά του
φλεβοκοµβικού ρυθµού µπορεί να χορηγηθεί
αγωγή για πρόληψη της υποτροπής µε φάρµα-
κα όπως η αµιωδαρόνη, η σοταλόλη, η προπα-
φαινόνη και η φλεκαϊνίδη.
Αν ο ασθενής παραµείνει σε µόνιµη ΚΜ µπορεί
να χρειάζεται αγωγή µε φάρµακα που ελαττώ-
νουν των αριθµό των σφύξεων όπως είναι οι
β-αναστολείς (µετοπρολόλη, ατενολόλη, βισο-
προλόλη κ.λπ.), η διλτιαζέµη, η βεραπαµίλη ή
η δακτυλίτιδα.
Σε ΚΜ, η έλλειψη της οργανωµένης συστολής
των κόλπων µπορεί να οδηγήσει σε αργή ροή
του αίµατος µέσα σ’ αυτούς, µε επακόλουθο τον
πιθανό σχηµατισµό θρόµβου (πήγµα αίµατος).
Αν ο θρόµβος ακολουθήσει την κυκλοφορία του
αίµατος, µπορεί να εκτοξευθεί σε αποµακρυ-
σµένες αρτηρίες και να προκαλέσει απόφρα-
ξή τους. Αυτή µπορεί να προκαλέσει σηµαντικό
πρόβληµα αιµάτωσης στο αντίστοιχο όργανο.
Εµβολή στον εγκέφαλο µπορεί να οδηγήσει σε
ένα ισχαιµικό εγκεφαλικό επεισόδιο. Για το
λόγο αυτό πρέπει να σταθµιστεί για κάθε ασθε-
νή ο κίνδυνος σχηµατισµού θρόµβου, ώστε να
δοθεί ή όχι αντιπηκτική αγωγή. Αν προκύπτει
υψηλός κίνδυνος, τότε µπορεί να απαιτηθεί η
χορήγηση αντιπηκτικής αγωγής.
Η ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΦΑΡΕΤΡΑ
στον τοµέα
αυτό, µέχρι πριν από λίγα χρόνια, περιεί-
χε µόνο τα κουµαρινικά (Ασενοκουµαρόλη
και Βαρφαρίνη). Τα φάρµακα αυτά προσέ-
φεραν επί πολλές δεκαετίες σηµαντική βοή-
θεια στους ασθενείς, παρ’ όλες τις δυσκολίες
λόγω των στενών θεραπευτικών τους ορίων
που απαιτούσε συχνή µέτρηση της πηκτικότη-
τας µε εξέταση αίµατος, και των συχνών αλ-
ληλεπιδράσεών τους µε φάρµακα αλλά ακό-
µα και µε τροφές. Τα τελευταία χρόνια έχουν
προστεθεί στις επιλογές µας νέα από του στό-
µατος λαµβανόµενα αντιπηκτικά (dabigatran,
apixaban, rivaroxaban) µε τουλάχιστον ισά-
ξια αποτελέσµατα και καλύτερο προφίλ ασφά-
λειας, τα οποία µπαίνουν όλο και περισσότερο
στην καθηµερινή πρακτική.
Τα τελευταία χρόνια έχουν µπει δυναµικά στη
θεραπεία της ΚΜ επεµβατικές θεραπείες, οι
οποίες έχουν στόχο την ηλεκτρική καυτηρί-
αση παθολογικών εστιών µέσα στην καρδιά
ablation). Σε σωστά επιλεγµένα περιστατικά, τα
αποτελέσµατα είναι ικανοποιητικά και οι προο-
πτικές της µεθόδου ελπιδοφόρες.
Συµπερασµατικά, η Κολπική Μαρµαρυγή είναι
η «αρρυθµία της διπλανής -ή µήπως και της δι-
κής µας;- πόρτας». Οι κίνδυνοι από αυτήν είναι
µικροί αλλά υπαρκτοί. Αν όµως αντιµετωπιστεί
έγκαιρα και σωστά, οι κίνδυνοι ελαχιστοποι-
ούνται.
Κολπική µαρµαρυγή: Αντιµετωπίστε την
Μπορεί να εµφανίζεται σε επεισόδια,
που έχουν άλλοτε άλλη διάρκεια και αποκαθίστανται
µόνα τους (παροξυσµική), να αποκαθίστανται
µετά από ιατρική παρέµβαση ή να είναι µόνιµη
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΣΜΥΡΝΙΟΥ ΗΣ
ΚΑΡ ΙΟΛΟΓΟΣ
ΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΣΥ