27
ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ ΟΚΤ ΒΡΙΟΣ
Ο
καρκίνος του µαστού είναι η νόσος που φοβίζει πε-
ρισσότερο από κάθε άλλη τις γυναίκες. Η αυξηµένη
συχνότητα εµφάνισής του, περίπου 5.000 νέες πε-
ριπτώσεις κάθε χρόνο µόνο στη χώρα µας (αριθµός
που αντιπροσωπεύει το 30% των καρκίνων που
εµφανίζονται στις γυναίκες), οι προσωπικές εµπειρίες ή αφη-
γήσεις για προβλήµατα ή ταλαιπωρία των ασθενών και ιδιαί-
τερα από τις επιδράσεις των θεραπειών στην εικόνα του σώ-
µατος, αποτελούν κύριους παράγοντες που δηµιουργούν αυτό
τον φόβο.
Από την άλλη, όµως, η πρόοδος που έχει σηµειωθεί τα τελευ-
ταία 50 χρόνια στην κατανόηση της βιολογικής συµπεριφο-
ράς αυτού του καρκίνου έχει βελτιώσει εντυπωσιακά τις δυνα-
τότητες αντιµετώπισής του, µε παράλληλη διατήρηση της καλής
ποιότητας ζωής των ασθενών.
Η συνεχής βελτίωση της επιβίωσης όσων ασθενήσουν είναι
τέτοια, που υπολογίζεται πως αν διατηρηθεί µε αυτό το ρυθ-
µό, τότε το 2030 η 10ετής επιβίωση (ένα όριο ενδεικτικό και
µετρήσιµο) θα αφορά το 100% των ασθενών.
ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΣΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ
Ο εντοπισµός και η δυνατότητα εξέτασης των βλαβών (µεταλ-
λάξεων) που συµβαίνουν στα BRCA1 και BRCA2 γονίδια, που
πιο συχνά σχετίζονται µε την εµφάνιση του κληρονοµικού καρ-
κίνου µαστού και ωοθηκών, έδωσε τη δυνατότητα να αποτρα-
πεί η εµφάνιση της νόσου, είτε µε φαρµακευτική αγωγή (τα-
µοξιφένη), είτε πιο ριζικά, µε την αµφοτερόπλευρη προληπτική
µαστεκτοµή και την σαλπιγγο-ωοθηκεκτοµή (κάτι που εφαρµό-
στηκε και στην Αντζελίνα Τζολί). Επιπλέον η αναγνώριση του
ρόλου του οικογενειακού ιστορικού, σε συνδυασµό µε την εφαρ-
µογή στατιστικών µοντέλων που -συνυπολογίζοντας και άλλους
παράγοντες κινδύνου- αναδεικνύουν ποσοτικά την πιθανότη-
τα να νοσήσει µια γυναίκα, παρέχουν τη δυνατότητα να γίνεται
πιο στοχευµένος και εντατικότερος ο προληπτικός έλεγχος στις
γυναίκες που τον έχουν ανάγκη (δηλ. αυτές που κατατάσσονται
στην οµάδα υψηλού κινδύνου).
Η ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ
µε µαστογραφία συνεχίζει να προ-
σφέρει σηµαντικά στην έγκαιρη διάγνωση της νόσου, παρόλο
που υπάρχουν τα τελευταία χρόνια µελέτες που αµφισβητούν
την αποτελεσµατικότητά της. Αυτές, όµως, οι µελέτες έχουν µε-
θοδολογικά προβλήµατα και δεν έχουν τύχει γενικότερης απο-
δοχής. Εκείνο που έχει εδραιωθεί από την εµπειρία και τις σχε-
τικές έρευνες είναι ότι στις νεαρής ηλικίας γυναίκες (40 - 50
ετών) η προληπτική µαστογραφία µπορεί να οδηγήσει, εξαιτί-
ας συγκεχυµένων ευρηµάτων, σε ψυχική και σωµατική ταλαι-
πωρία εξαιτίας των πρόσθετων εξετάσεων και βιοψιών που θα
απαιτηθούν για τη διευκρίνισή τους και τα οποία τελικά σε µε-
γάλο ποσοστό θα αποδειχθούν πως δεν αντιπροσωπεύουν κάτι
το σοβαρό. Αυτό το µειονέκτηµα του µαστογραφικού ελέγχου
πρέπει να είναι γνωστό στις νεαρής ηλικίας γυναίκες.
Η ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΝΟΣΟΥ
Τα τελευταία χρόνια η αντιµετώπιση της νόσου έγινε πολύ λιγότε-
ρο τραυµατική και συνοδεύεται από ελάχιστη ταλαιπωρία. Οι επεµ-
βάσεις διατήρησης του στήθους, που συνδυάζονται µε ακτινοθερα-
πεία, έχουν το ίδιο καλά αποτελέσµατα µε εκείνα της µαστεκτοµής
σε όγκους που δεν είναι πολύ µεγάλοι. Η βιοψία του φρουρού
λεµφαδένα, µια µικρής έκτασης επέµβαση στη µασχάλη, αντικα-
τέστησε σε µεγάλο ποσοστό περιπτώσεων τον πλήρη λεµφαδενικό
καθαρισµό, που προκαλούσε σε µεγάλο αριθµό χειρουργηµένων
το εξαιρετικά δυσάρεστο λεµφοίδηµα (πρήξιµο) του άνω άκρου.
Η ΧΗΜΕΙΟΘΕΡΑΠΕΙΑ
έχει πλέον προσαρµοστεί σε µεγά-
λο βαθµό στις ιδιαιτερότητες της κάθε περίπτωσης (γιατί ο
καρκίνος του µαστού έχει πολλά πρόσωπα), ενώ η στοχευµέ-
νη θεραπεία, βελτίωσε ακόµα περισσότερο τα αποτελέσµατα.
Επιπρόσθετα νέα υποστηρικτικά φάρµακα έχουν εξαλείψει
σχεδόν τις παρενέργειες της χηµειοθεραπείας. Αν δεν υπήρ-
χε η συχνά παρατηρούµενη προσωρινή απόπτωση των µαλ-
λιών, η γυναίκα δεν θα καταλάβαινε ότι υπόκειται σε χηµει-
οθεραπεία.
Η ΟΡΜΟΝΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ
αποτελεί ένα ισχυρό όπλο για τους
καρκίνους που είναι ορµονοθετικοί, χωρίς να συνοδεύεται από
σηµαντικές παρενέργειες στην πολύ µεγάλη πλειοψηφία των
ασθενών. Πολύ δε πρόσφατα φάνηκε πως η χορήγησή της για
περισσότερα χρόνια (αντί 5 που ήταν ως σήµερα) έχει καλύτε-
ρα αποτελέσµατα.
ΟΙ ΤΕΧΝΙΚΕΣ
και τα µηχανήµατα της ακτινοθεραπείας συνε-
χώς βελτιώνονται, γι αυτό έχουν µειωθεί σηµαντικά οι επιπλο-
κές και οι βλάβες στους υγιείς ιστούς. Η συντόµευση του χρόνου
ακτινοθεραπείας, που δοκιµάζεται τα τελευταία χρόνια, φαίνε-
ται να είναι ασφαλής και ως εκ τούτου να εξυπηρετήσει ταχύτε-
ρα τους ασθενείς και συµβάλλει στην επίλυση του προβλήµατος
των µεγάλων χρόνων αναµονής γι ακτινοθεραπεία.
Παρά τη µεγάλη δηµοσιότητα που έχει δοθεί, λίγα από τα εµ-
βόλια που έχουν χρησιµοποιηθεί έχουν δώσει κάποια ενθαρ-
ρυντικά αποτελέσµατα, αλλά υπάρχει αισιοδοξία ότι και αυτά
θα αποτελέσουν στο µέλλον ένα πρόσθετο όπλο στη µάχη κατά
του καρκίνου του µαστού.
Τέλος, µια λιγότερο γνωστή κατηγορία ασθενών, αυτές που εµ-
φανίζουν µεταστάσεις, έχει ευεργετηθεί σε µεγάλο βαθµό από
την εµφάνιση ισχυρότερων και αποτελεσµατικότερων φαρµά-
κων, που δίνουν τη δυνατότητα µεγαλύτερης επιβίωσης µε κα-
λύτερη ποιότητα.
Σε τελική ανάλυση, ο καρκίνος του µαστού δεν πρέπει να τρο-
µάζει πλέον τις γυναίκες. Είναι, όντως, µια συχνή πάθηση, αλλά
έχει πάψει να απειλεί τη ζωή και την ποιότητά της. Υπολογίζε-
ται ότι το 67% των γυναικών µε καρκίνο του µαστού δεν πρό-
κειται να πεθάνει από τη νόσο.
Ο καρκίνος του µαστού
πρέπει να πάψει να φοβίζει
Οι επεµβάσεις διατήρησης
του στήθους, που συνδυάζονται
µε ακτινοθεραπεία, έχουν το ίδιο
καλά αποτελέσµατα µε εκείνα
της µαστεκτοµής σε όγκους
που δεν είναι πολύ µεγάλοι
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΦΙΛΟΠΟΥΛΟΣ
ΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΜΑΣΤΟΥ, ΓΑΟΝΑ Ο ΑΓΙΟΣ ΣΑΒΒΑΣ
Α' ΑΝΤΙΠΡΟΕ ΡΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΑΝΤΙΚΑΡΚΙΝΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ