Basic HTML Version
T
ις δύο τελευταίες δεκαετίες
ένας διαρκώς αυξανόµενος
αριθµός γυναικών, κυρίως
πάνω από 30 ετών, µε µέσο
ή υψηλό µορφωτικό επί-
πεδο, αποφασίζουν για διάφορους λό-
γους να γεννήσουν ένα παιδί έξω από
το πλαίσιο του γάµου. Το να φέρεις στον
κόσµο ένα παιδί χωρίς πατέρα είναι σο-
βαρή υπόθεση. Συνεπάγεται σηµαντικά
πρακτικά προβλήµατα και απρόβλεπτες
δυσκολίες που βαρύνουν τη µητέρα,
όπως π.χ. µοναξιά, ξενύχτια, οικονο-
µικές δυσχέρειες κ.λπ. Φυσικά ο κόπος
και οι ευθύνες είναι διπλές µέσα σε ένα
κοινωνικό περιβάλλον που δεν παρέχει
την απαραίτητη υποστήριξη. Η κριτική
στάση και η απόρριψη, συχνά από την
ίδια την οικογένεια της γυναίκας, η επι-
φυλακτική αντιµετώπιση από τους άλ-
λους και η δυσκολία εξεύρεσης εργασί-
ας που να εξυπηρετεί τις οικογενειακές
ανάγκες της είναι µερικά από τα σοβα-
ρά προβλήµατα που καλείται να αντι-
µετωπίσει µόνη. Από την άλλη πλευρά
πρέπει να αντιµετωπιστούν και οι ψυχο-
λογικές δυσκολίες του παιδιού, που δεν
έχουν µελετηθεί επαρκώς. Όσες και αν
είναι οι δυσκολίες βέβαια, µπορούν να
αντιµετωπιστούν µε υποµονή, επιµονή,
διάλογο και ειλικρίνεια.
ΠΟΤΕ ΝΑ ΛΕΓΕΤΑΙ
Η ΑΛΗΘΕΙΑ ΣΤΟ ΠΑΙΔΙ
Όταν η µητέρα ενηµερώνει εξαρχής το
παιδί για την οικογενειακή τους κατά-
σταση, λέγοντάς του την αλήθεια, προ-
σαρµοσµένη στην ηλικία του, κάνει µια
πολύ καλή αρχή. Όσο το παιδί µεγαλώ-
νει, η µητέρα µπορεί να του εξηγεί όλο
και περισσότερο την κατάσταση, ανά-
λογα µε το βαθµό της ωριµότητάς του.
Καλό είναι επίσης η µητέρα να µη λει-
τουργεί διαφορετικά από τις άλλες µη-
τέρες και να µη δηµιουργεί στο παιδί
την αίσθηση ότι «είναι αλλιώτικο» ή ότι
κρύβει κάποιο τροµερό µυστικό.
Η ΕΛΛΕΙΨΗ ΤΟΥ ΠΑΤΕΡΑ
Τα παιδιά που έχουν ανατραφεί χω-
ρίς πατέρα νιώθουν συχνά µεγαλύτερη
ανασφάλεια από τα άλλα και φοβούνται
ότι «δεν αξίζουν» επειδή βιώνουν ως
απόρριψη την απουσία του πατέρα τους.
Παράλληλα ίσως αισθάνονται ότι η µη-
τέρα τους δεν αρκεί για να τα υποστη-
ρίξει στις δυσκολίες της ζωής «όπως οι
µπαµπάδες των άλλων».
ΕΙΝΑΙ ΓΕΓΟΝΟΣ
ότι η αποκλειστική
ευθύνη της ανατροφής συχνά κάνει τις
ανύπανδρες µητέρες -όπως και τις χή-
ρες- να είναι ιδιαίτερα αυστηρές και
υπερπροστατευτικές µε τα παιδιά τους.
Ο λόγος είναι συνήθως ότι επειδή τα
µεγαλώνουν δίχως ανδρικό πρότυπο,
έχουν την ανασφάλεια ότι θα χάσουν
τον έλεγχο της κατάστασης. H υπερ-
προστασία και σε πολλές περιπτώσεις
η ασφυκτική επιτήρηση όµως µπο-
ρεί να προκαλέσουν εκρηκτικές αντι-
δράσεις στο αγόρι ή στο κορίτσι όταν
µπει στην εφηβεία. Επίσης όταν η µη-
τέρα δεν εµπιστεύεται το παιδί, το κά-
8
|
ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ
ΑΛΕΞΑΝ ΡΑ
ΚΑΠΠΑΤΟΥ
ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ
ΠΑΙ ΟΨΥΧΟΛΟΓΟΣ
Απόκτηση
παιδιού
εκτός γάµου
και µόνιµης
σχέσης...
νει άθελά της να µην εµπιστεύεται ούτε
εκείνο τον εαυτό του.
ΤΟ ΑΝΔΡΙΚΟ ΠΡΟΤΥΠΟ
Φροντίστε να λειτουργεί στην οικογέ-
νειά σας η τριγωνική σχέση που χρει-
άζεται κάθε παιδί, δηλαδή η σχέση πα-
τέρα, µητέρας και του ιδίου. Μπορεί να
αναλάβει το ρόλο του τρίτου προσώπου
ο θείος ή ο παππούς. Πρέπει πάντως να
επιλεγεί µια σταθερή και ισορροπηµένη
προσωπικότητα, που δεν θα δηµιουργή-
σει περισσότερα προβλήµατα από εκεί-
να που καλείται να επιλύσει. Πρέπει
επίσης η σχέση να είναι στενή συγγε-
νική, ώστε να µην υπάρχουν πολλές πι-
θανότητες το άτοµο αυτό να παραιτηθεί
από το ρόλο του και το παιδί να βιώσει
δεύτερη εγκατάλειψη.
Αν δεν υπάρχει το κατάλληλο άτοµο
για τον συγκεκριµένο ρόλο στο άµεσο
περιβάλλον σας ή δεν είναι διαθέσιµο
µονίµως για την καθηµερινότητά σας,
καλό είναι να βρείτε ένα θετικό ανδρι-
κό πρότυπο στο οποίο εν γνώσει του
παιδιού να µπορείτε να απευθύνεστε
τουλάχιστον κατά καιρούς, για τα ση-
µαντικά ζητήµατα. Το πρόσωπο αυτό
θα είναι ο δεύτερος πόλος που χρειά-
ζεται το παιδί.
Αποφύγετε να µιλάτε αρνητικά για τον
απόντα πατέρα.
Λόγω της απουσίας του, το παιδί µπορεί
να αναπτύξει έντονη ανασφάλεια. Πρέ-
πει να ενισχύετε τη σιγουριά και την αυ-
τοπεποίθησή του µε αθλήµατα, χόµπι,
ενδιαφέροντα κ.λπ.
Το παιδί, ειδικά το αγόρι, µπορεί να νιώ-
θει οργή για τον απόντα πατέρα. Όµως
θέλει να δείχνει ότι αδιαφορεί γι’ αυ-
τόν. Έτσι, προκειµένου να µην παραδε-
χτεί την οργή του, µπορεί να τη στρέψει
σε διάφορους στόχους –στους καθηγη-
τές, στη µητέρα, γενικά στην κοινωνία
κ.λπ. Άλλες φορές το παιδί δεν εκφρά-
ζει οργή, αλλά θλίψη. Δεν θέλει να πα-
ραδεχτεί ότι το πληγώνει η απουσία του
πατέρα, στρέφει λοιπόν τη θλίψη και την
οργή εναντίον του εαυτού του. Θυµώνει
µε τον εαυτό του και λειτουργεί αυτοκα-
ταστροφικά. Προσπαθήστε να προλάβε-
τε τέτοια προβλήµατα στην εφηβεία, µα-
θαίνοντας από νωρίς στο παιδί σας να
εκφράζει ανοιχτά τα συναισθήµατά του,
να τα ερµηνεύει και να τα αποδέχεται.
Μερικοί έφηβοι αποφασίζουν να αναζη-
τήσουν το βιολογικό πατέρα τους. Προ-
ετοιµασθείτε για το ενδεχόµενο να ζη-
τήσει τη βοήθειά σας για να έρθει σε
επαφή µε τον απόντα πατέρα.
Τα παιδιά που έχουν
ανατραφεί χωρίς
πατέρα νιώθουν
συχνά µεγαλύτερη
ανασφάλεια
από τα άλλα
και φοβούνται
ότι «δεν αξίζουν»
επειδή βιώνουν ως
απόρριψη την απουσία
του πατέρα τους